Các loại giống trà hoa vàng nổi bật ở Việt Nam

Trà hoa vàng là một loại trà có thành phần dược tính cao, được cho là loại dược liệu quý. Khác hẳn với các giống trà khác, trà hoa vàng đa số sử dụng phần “hoa trà” để pha trà và chế biến món ăn. Kể từ khi được phát hiện tại Việt Nam từ 1910, đến nay đã có hơn 40 giống trà hoa vàng được tìm thấy. Tuy nhiên, chỉ có số ít giống trà hoa vàng được đưa vào canh tác, phát triển và mang lại giá trị kinh tế. Hãy cùng DAIGAN tìm hiểu các loại giống trà hoa vàng nổi bật ở Việt Nam nhé.

Đặc điểm chính của các giống trà hoa vàng

Các loại giống trà hoa vàng ở Việt Nam đều là cây thân gỗ nhỏ, chiều cao khi trưởng thành từ 2m đến 5m. Các cành trên cây mọc cách nhau thưa, vỏ thân cây có màu xám nhạt. 

Là trà dài, hẹp ngang dạng phiến thuôn. Bề mặt lá không có lông, trên bề mặt có gân đối xứng khoảng 10 đôi, mép lá răng cưa nhỏ. Chiều dài lá từ 11cm - 14cm, chiều rộng từ 4cm - 5cm. Cuống lá ngắn từ 6mm - 7mm. Lá mọc đơn, thưa và rời rạc. 

Hoa trà mọc đơn độc trên cuống lá, mỗi bông hoa có từ 8 cánh đến 10 cánh hoa. Hoa trà màu vàng tươi sáng bóng như được phủ một lớp sáp. Đường kính mỗi bông từ 5cm - 6cm. Hoa có dạng hình chén nhỏ. Hoa trà tại Việt Nam thường nở vào tháng 11 đến tháng 3 năm sau.

Trà hoa vàng ưa các vùng đất ẩm ướt. Thường được tìm thấy trong tự nhiên ở các khu vực gần khe suối, độ ẩm cao. Sinh trưởng và phát triển mạnh mẽ dưới bóng râm, ưu sống dưới tán của các cây thân gỗ lâu năm.

Các loại giống trà hoa vàng chính tại Việt Nam

Hiện nay, Việt Nam đã phát hiện hơn 40 loại giống trà hoa vàng khác nhau. Thay vì được phân loại bởi tên khoa học, Việt Nam phân loại các loại giống trà hoa vàng theo khu vực. Nhờ vậy, việc phân biệt các giống trà sẽ dễ dàng, nhanh chóng hơn. Trong hơn 40 loại trà, có 4 loại chính với giá trị dược liệu cao nhất là: 

Trà hoa vàng Ba Chẽ
Trà hoa vàng Quế Phong (Nghệ An)
Trà hoa vàng Tam Đảo 
Trà hoa vàng Đà Lạt

Giống trà hoa vàng Ba Chẽ

Trà hoa vàng Ba Chẽ là loại trà có giá trị sản xuất cao nhất thị trường hiện nay. Giống trà này cho năng suất cao hàng năm. Trà hoa vàng Ba Chẽ có tên khoa học là Golden Camellia. Trà hoa vàng Ba Chẽ được phát hiện trong tự nhiên tại các vùng núi cao ở huyện Ba Chẽ - tỉnh Quảng Ninh. Tuy nhiên hiện nay các giống trà Ba Chẽ trong tự nhiên không còn nhiều. Thậm chí có thời gian rơi vào tình trạng gần như tuyệt chủng. Để phục vụ cho nhu cầu của người dùng, hiện nay giống trà này được nhân giống và canh tác rộng rãi với điều kiện tốt. 

Giống trà hoa vàng Quế Phong

Trà hoa vàng Quế Phong có tên khoa học là  Camellia quephongensis Hakoda et Ninh. Giống trà hoa vàng này được hai nhà khoa học tại Việt Nam và Nhật Bản phát hiện vào năm 2012 tại huyện Quế Phong -  Nghệ An. Trà hoa vàng Quế Phong là giống trà hoàn toàn mới và chỉ được phát hiện tại Việt Nam.  Đây là giống trà đặc hữu của nước ta và chỉ có tại huyện Quế Phong. Camellia quephongensis Hakoda et Ninh ưa bóng râm, mọc tự nhiên dưới tán rằng thứ sinh. Tuy nhiên, kể từ khi được phát hiện và tiến hành khai thác nhiều năm liên tục, trà hoa vàng Quế Phong đang có nguy cơ tuyệt chủng. Hiện nay tỉnh Nghệ An đang tích cực đẩy mạnh nhân giống loại trà này.

Trà hoa vàng Tam Đảo

Vườn quốc gia Tam Đảo là nơi đa dạng các loài thực vật nhất. Với trà hoa vàng cũng vậy, tại Tam Đảo các nhà thực vật học đã phát hiện rất nhiều loại trà hoa vàng khác nhau. Trong đó phải kể đến hai loại là petelo- camellia petelotti và Camellia tamdaoensis Ninh et Hakoda. 

Petelo- camellia petelotti là giống trà đầu tiên được người Pháp phát hiện tại Việt Nam vào năm 1922, và chỉ phân bố duy nhất ở khu vực vườn quốc gia Tam Đảo. Đây cũng là loại trà duy nhất được phân bố ở độ cao 900m. 

Camellia tamdaoensis Ninh et Hakoda được phát hiện bởi hai nhà khoa học người Việt và Nhật Bản vào năm 2010. Cho đến nay, giống trà hoa vàng này được cho là loại trà có giá trị dược liệu cao nhất. Vì vậy, tỉnh Vĩnh Phúc đang tích cực đẩy mạnh nhân giống và canh tác giống trà này.

Trà hoa vàng Đà Lạt

Trà hoa vàng Đà Lạt được phát triển và canh tác tại Lâm Đồng. Camellia Dormoyana là giống trà được phát hiện đầu tiên trên thế giới vào thế kỉ 20. Giống trà nay đã được phát hiện tại rừng tái sinh thuộc xã Phước Lộc (Lâm Đồng). Bởi vì khí hậu và thời tiết tại Lâm Đồng cực kì phù hợp cho trà hoa vàng phát triển nên nơi đây dần trở thành nơi canh tác trà hoa vàng đầu dòng. Nhằm phục vụ cho việc nhân giống các nguồn trà hoa vàng quý.

Các loại giống trà hoa vàng nổi bật tại Việt Nam đều mang trong mình các dược tính quý giá có giá trị tốt đối với con người. Hiện nay, trà hoa vàng đang ngày càng phát triển, trở thành thức uống giúp cơ thể con người thư giãn và đẩy lùi được các bệnh mãn tính.