Kỹ thuật hái cà phê nâng cao năng suất mùa vụ

Cà phê là giống cây trồng công nghiệp lâu năm mang lại giá trị về mặt kinh tế xuất khẩu cho toàn thế giới. Để mỗi mùa vụ cà phê đạt được năng suất cao cần phù thuộc vào rất nhiều yếu tố.  Từ giai đoạn, chọn giống, chăm sóc, đến các yếu tố về thiên nhiên, thời tiết, lượng mưa. Không chỉ có vậy giai đoạn hái, thu hoạch cà phê cũng rất quan trọng. Kỹ thuật hái cà phê tốt có thể nâng cao gấp đôi năng suất của mùa vụ đó. Ở bài viết này, hãy cùng DAIGAN khám phá “kỹ thuật hái cà phê” - kỹ năng bí mật của nhà vườn giúp tăng năng suất gấp đôi nhé. 

Tìm hiểu hái cà phê là quy trình gì?

Hái cà phê là bước đầu tiên của giai đoạn thu hoạch cà phê. Đây là quy trình quyết định chính đến sản lượng hạt cà phê mùa vụ. Nếu kỹ thuật hái cà phê không tốt, các loại quả không chín đồng đều sẽ làm ảnh hưởng đến các giai đoạn phân loại, chọn lọc và rang xay về sau. Kỹ thuật hái cà phê phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố như loại cà phê, diện tích canh tác, thời điểm thu hoạch, …

Các cách thu hoạch quả cà phê

Tùy vào diện tích, quy mô canh tác mà phương pháp hái cà phê cũng khác nhau. Trên thế giới có hai phương pháp thu hoạch chính là: thu hái bằng tay, hái suốt bằng máy. Phương pháp sử dụng kỹ thuật máy móc thường áp dụng cho các đồi, nông trại lớn, lượng cà phê cần thu hoạch cao. Hiện nay phương pháp này được áp dụng chủ yếu cho các đồi cà phê tại Brazil. Ở Việt Nam đa số người dân vẫn sử dụng phương pháp hái bằng tay.

Phương pháp hái cà phê bằng máy

Hái cà phê bằng máy là phương pháp tiết kiệm được nguồn nhân lực tối đa, tiết kiệm được thời gian cho quá trình thu hoạch. Khi sử dụng máy cần đảm bảo rằng mức độ chín của vườn cà phê đạt từ 90% đến 95%. Máy hái cà phê sẽ chạy dọc các dãy cây cà phê, sử dụng tay quay đập cà phê chín rụng xuống tấm bạt được phủ sẵn. Sau đó người dân chỉ cần thu hoạch và phân loại các hạt. Sử dụng máy chỉ được áp dụng cho các địa hình đồi trồng bẳng phẳng, nông trại lớn.

Phương pháp hái cà phê bằng tay

Phương pháp thu hoạch cả phê bằng tay được chia ra làm hai dạng chính: hái suốt và hái chọn lựa.

Hái suốt: Người thu hoạch sẽ trải một tấm bạt có kích thước lớn hơn kích thước của tán cây. Sau đó dùng tay tuốt theo chiều dọc của cành cà phê. Phương pháp này cũng cần đảm bảo vườn cà phê đã chính từ 90% đến 95%. Sau khi tuốt sẽ thu hoạch và phân loại hạt một lần nữa.

Hái chọn lựa: Hái chọn lựa là phương pháp thu hoạch tốt nhiều thời gian và nhân lực nhất. Khi hạt cà phê chín, người thu hoạch sẽ mang gùi và hái chọn những hạt đã chín trên cây. Cách hái này sẽ chọn lựa được những quả cà phê ngon nhất để đưa vào chế biến. Đảm bảo chất lượng đồng đều trong mùa vụ. Hái chọn lựa được áp dụng với các dòng cà phê cao cấp như Arabica, và đa số sẽ được xuất khẩu.

Kỹ thuật hái cà phê giúp năng suất tăng cao

Hái cà phê đúng mùa vụ

Thời điểm thu hoạch cà phê là điều quan trọng cần ghi nhớ khi hái cà phê. Mỗi một giống cà phê lại có những thời điểm thu hoạch khác nhau. Thời gian ra hoa và kết quả của cây cà phê sẽ diễn ra từ 7 đến 9 tháng. Sau đó các cây cà phê sẽ bước vào mùa vụ thu hoạch.

Đối với Robusta: Cây cà phê được trồng và chăm sóc trong khoảng 3 năm đến 4 năm là có thể thu hoạch quả. Cây sẽ cho sản lượng cao nhất từ năm thứ 6. Mùa vụ hái cà phê Robusta ở Việt Nam sẽ muộn hơn Arabica khoảng một tháng. Tại Tây Nguyên, thời gian thu hoạch kéo dài từ tháng 10 đến tháng 1 năm sau. Tại Gia Lai, Đak Lak, Dak Nông mùa thu hoạch từ tháng 10 đến giữa tháng 12. Một số vùng cây đơm hoa trễ hơn sẽ thu hoạch từ tháng 11 đến tháng 1 năm sau. 

Đối với Arabica: Arabica sẽ cho ra sản lượng tốt nhất từ năm thứ 4 trở đi. Cây được trồng đến năm thứ 3 thì có thể bắt đầu thu hoạch. Mùa vụ thu hoạch Arabica chỉ diễn ra một lần trong một năm. Bắt đầu từ tháng 9 đến tháng 10. 
Kỹ thuật chọn lọc thu hoạch

Khi thu hoạch cà phê cần chú ý không chọn lựa những quả chín nẫu hoặc vẫn còn xanh. Nhất là với hạt Arabica. Việc trộn lẫn hạt xanh và chín sẽ tạo điều kiện cho độc tốt, nấm mốc phát triển nhanh chóng. Ảnh hưởng tới chất lượng khi rang sau này. Khi thu hoạch tỷ lệ hạt chín đều phải đạt từ 95% trở lên, tạp chất lẫn chiếm tỷ lệ 0,5%. Vào cuối mùa vụ, tỷ lệ hạt chín đều đạt 80%, tạp chất lẫn chiếm tỷ lệ 1% và không được chiếm quá 10% tổng sản lượng của cả mùa vụ. Ngưng quy trình thu hoạch khi cây cà phê đã kết hoa vụ mới được ba ngày tránh ảnh hưởng đến sản lượng mùa vụ tiếp theo. 

Hái cà phê là một giai đoạn quan trọng quyết định chính đến sản lượng, chất lượng rang xay hạt sau này. Người chăm sóc, thu hái cần phải có các kỹ thuật chính xác, dày dặn kinh nghiệm để đảm bảo quả cà phê không giập nát, không ảnh hưởng cành và hoa của mùa vụ sau.